Dyrektor generalny firmy Rauta Pan Andrij Ozejczuk opowiedział redakcji czasopisma Budownictwo Kapitałowe o specyfice rozwoju, innowacjach, konkurencyjnym środowisku i perspektywach rynku płyt warstwowych na Ukrainie.
Jakie są główne trendy na rynku płyt warstwowych w latach 2023-2024?
W 2023 roku nastąpił niewielki wzrost wielkości rynku płyt warstwowych, który ostatecznie osiągnął około 3 mln m2. Jednocześnie znacznie wzrósł udział ukraińskich producentów, którzy łacznie zajęli około 2/3 rynku. Wynika to z niższej ceny płyt produkowanych na Ukrainie w porównaniu do importowanych o około 25-30%, a także z trudności z dostawami z powodu zamknięcia granicy z Polską. Jednocześnie rumuńscy producenci płyt warstwowych zwiększyli dostawy na Ukrainę, ponieważ granica z Rumunią pozostała otwarta.
Budowa nowych obiektów aktywnie rozwija się tylko na zachodzie Ukrainy, podczas gdy w innych regionach ogranicza się do pojedynczych projektów i odbudowy zniszczonych budynków.
W ciągu ostatnich kilku lat udział płyt warstwowych z wełny mineralnej spadał, podczas gdy popyt na płyty wypełnione PIR rósł. Wynika to ze zwiększonych wymagań Państwowych przepisów budowlanych (DBN B.2.6-31) w zakresie izolacyjności termicznej budynków, a także rosnącego zapotrzebowania na obiekty o niskich wymaganiach w zakresie odporności ogniowej dla konstrukcji osłonowych do EI45.
Oczekujemy, że do końca 2024 roku rynek płyt warstwowych utrzyma się na poziomie z 2023 roku.
Które segmenty biznesu były głównymi nabywcami płyt warstwowych w 2023 roku?
Głównym odbiorcą płyt warstwowych w 2023 roku była branża rolnicza, która inwestowała w nowe obiekty głównie na zachodzie i w niektórych miejscach w centrum Ukrainy. Płyty warstwowe były również poszukiwane do budowy nieruchomości magazynowych i handlowych, ale takie projekty były pojedyncze.
Jakie innowacje pojawiły się ostatnio na rynku płyt warstwowych?
W latach 2022-2023 Rauta opracowała technologię budowy bezszkieletowych domów z płyt warstwowych, która pozwala na budowę budynków mieszkalnych i komercyjnych w ciągu kilku tygodni.
Kolejną innowacją firmy było opracowanie technologii budowy budynków wielokondygnacyjnych z wykorzystaniem płyt warstwowych jako ścian zewnętrznych, co pozwala deweloperowi uzyskać do 5% dodatkowej powierzchni na sprzedaż.
Ciekawą nowością ostatnich lat, oferowaną na Ukrainie wyłącznie przez Rauta, są płyty warstwowe z zewnętrzną okładziną wykonaną z odpornej na warunki atmosferyczne stali Cor-Ten. Oprócz zdolności do zmiany koloru na przestrzeni lat unikalną cechą takich płyt warstwowych jest zdolność do samodzielnej naprawy drobnych zadrapań dzięki tworzeniu się nowej patyny.
W 2023 roku Rauta kontynuowała inwestowanie w zaawansowane energooszczędne rozwiązania i wprowadziła nową technologię szczelności płyt warstwowych, która pozwala zaoszczędzić do 30% na kosztach ogrzewania i klimatyzacji.
Wykorzystanie usług opartych na sztucznej inteligencji staje się nowoczesnym trendem w branży budowlanej. Rauta już wykorzystuje jej możliwości w komunikacji z klientami i pracuje nad szerszym wdrożeniem technologii AI w innych procesach biznesowych.
Jakie zmiany w procesach technologicznych obserwuje się w produkcji płyt warstwowych?
W 2023 r. firma Ruukki wprowadziła zrobotyzowany etap układania wełny mineralnej w procesie produkcji płyt warstwowych, co zwiększyło produktywność linii, poprawiło jakość produktu i obniżyło jego koszt.
Ruukki całkowicie odnowiło także swoją ofertę płyt warstwowych z wełny mineralnej produkowanych na nowej linii produkcyjnej w Polsce. Nowe płyty warstwowe mają zwiększoną odporność ogniową dzięki ulepszonej konfiguracji zamków. Produkcja takich płyt warstwowych odbywa się przy zmniejszonym zużyciu stali i wełny mineralnej, co poprawiło przyjazność wyrobów dla środowiska.
Najnowsze trendy zachęciły wiodących europejskich producentów materiałów budowlanych do wdrożenia programów redukcji emisji CO2. W 2023 r. firma Ruukki wprowadziła na rynek pierwsze na świecie płyty warstwowe wykonane ze stali SSAB, która jest produkowana bez użycia paliw kopalnych. Firma planuje rozpocząć komercyjną produkcję ekologicznych wyrobów stalowych w 2026 roku.
Jakie są kluczowe kryteria wyboru płyt warstwowych?
Obecnie większość ukraińskich klientów zwraca uwagę na cenę, a nie na jakość produktu. Jednak wiodące firmy, głównie te z kapitałem zagranicznym, używają produktów o wyższej jakości i trwałości wyprodukowanych w Europie, wiedząc, że inwestycje te zwrócą się w ciągu 3-4 lat ze względu na lepszą efektywność energetyczną takich płyt warstwowych.
Innym kryterium, według którego klienci wybierają dostawcę płyt warstwowych, jest zintegrowane podejście do projektu budowlanego – zdolność wykonawcy do doboru produktów o wymaganych właściwościach, zaprojektowania i zainstalowania konstrukcji osłonowych.
Trzecim kryterium jest krótki czas dostawy i duża szybkość instalacji.
Jakie są główne czynniki wpływające na cenę?
Na cenę płyt warstwowych wpływają przede wszystkim koszty stali, wypełniacza, produkcji i dostawy. Dlatego też, gdy inwestor korzysta z tanich płyt warstwowych, musi zrozumieć, na których z tych składników kosztów oszczędza.
Jakie wyzwania stoją przed producentami płyt warstwowych?
Wprowadzenie Rozporządzenia 305/2011 na Ukrainie zobowiązuje wszystkich dostawców płyt warstwowych do deklarowania charakterystyki produktu. Może to stanowić problem dla ukraińskich producentów i dostawców, którzy do tej pory nie zastanawiali się nad jakością swoich płyt. Rauta pracuje z produktami europejskimi od momentu założenia w 2014 roku i dostarcza swoim klientom deklaracje płyt warstwowych Ruukki potwierdzające wysoką jakość produkcji.
Zaktualizowana norma branżowa DSTU EN 14509 podnosi wymagania dotyczące właściwości płyt warstwowych, co pozwala klientom otrzymywać produkty wyższej jakości. Jej powszechne wdrożenie powinno ograniczyć dumping ze strony pozbawionych skrupułów producentów oferujących na rynku ukraińskim produkty niskiej jakości.
Obecnie płyty warstwowe produkowane na Ukrainie nie spełniają wymogów europejskich norm i systemów kontroli jakości, więc nie są importowane do UE.
Jakie czynniki będą kluczowe dla kształtowania rynku w latach 2024-2025?
Zwycięstwo Ukrainy będzie kluczowym etapem dla znacznego wzrostu rynku budowlanego, a w szczególności segmentu płyt warstwowych, ponieważ rozpocznie się nie tylko odbudowa na dużą skalę, ale także aktywne inwestycje w nowe projekty budowlane.
Pełna wersja artykułu w czasopiśmie Budownictwo Kapitałowe (ukr)
